معرفی ارز اتریوم (ETH)
جهانی غیرمتمرکز را تصور کنید. جهانی که مردم بهصورت مستقیم و بدون اینکه نیاز باشد به واسطههای دیگر اعتماد کنند، با برنامههای غیرمتمرکز معامله انجام میدهند، قرارداد ثبت میکنند و از انواع خدمات مالی و غیرمالی استفاده میکنند؛ سیستمهایی که کنترلشان در دست عموم مردم است، هیچگاه متوقف نمیشوند و هیچکس و هیچ نهادی نمیتواند در کار آنها تداخل ایجاد کند. ارز اتریوم برای تحقق این آرمان پا به عرصه گذاشته است. در این مقاله، ابتدا بهبیان ساده اتریوم و جنبههای مختلف آن را توضیح میدهیم تا بتوانید این شبکه پیچیده را بهخوبی درک کنید. سپس تاریخچه اتریوم و برنامههای آینده آن را مرور میکنیم. همچنین نگاهی هم به قیمت و نوسانات اتریوم میاندازیم. در انتهای این مطلب یاد میگیریدچگونه از صرافی کوین گت اتریوم بخرید.
در ابتدایی ترین تعریف، اتریوم یک زیرساخت آزاد مبتنی بر فناوری بلاک چین است که میتوان روی آن برنامههای کامپیوتری و نرم افزاری غیرمتمرکز را اجرا کرد. غیرمتمرکز بودن اتریوم یعنی این سیستم بهتنهایی متعلق به هیچکس نیست و آن را یک یا چند شخص خاص یا نهادی خاص کنترل نمیکنند. همه میتوانند مالک این شبکه باشند و همه میتوانند در کنترل و اداره آن نقش داشته باشند. بهلطف ساختار توزیعشده و غیرمتمرکز اتریوم، پس از پیادهسازی یک برنامه روی شبکه اتریوم، این برنامه دیگر قابلتوقف و دستکاری نیست، حتی اگر خود خالق آن بخواهد.
وبسایت رسمی اتریوم این پروژه را اینصورت تعریف کرده است: «اتریوم یک بستر غیرمتمرکز برای اجرای قراردادهای هوشمند است. هیچگونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامههایی که روی این شبکه اجرا میشوند، وجود ندارد.»
میتوان به گونهای دیگر و زبانی سادهتر به پرسش «اتریوم چیست؟» پاسخ داد و آن را تعریف کرد. مثلا میتوانیم بگوییم: «اتریوم یک پلتفرم آزاد مبتنی بر فن آوری بلاک چین است که توسعه دهندگان و برنامه نویسان را قادر میسازد تا برنامهها و اپلیکیشن های غیر متمرکز خود را روی آن پیاده سازی کنند.» شاید این پرسش هم برایتان پیش بیاید که: «آیا اتریوم شبیه و مثل بیت کوین است؟» در پاسخ باید بگوییم که هم بله و هم خیر. در واقع اتریوم هم مانند بیت کوین میتواند به عنوان ارز دستهبندی شود اما کاربردهای اتریوم بسیار متفاوتتر از بیت کوین است. برای درک بهتر اتریوم ابتدا بهتر است کمی با بلاک چین و نحوه کار آن آشنا شوید.
اتریوم و بیت کوین چه شباهتها و تفاوت هایی نسبت به هم دارند؟
بلاک چین ارز بیت کوین برای پیگیری مالکیت ارز دیجیتال بیت کوین استفاده میشود. اما بلاک چین ارز اتریوم برای اجرای کدهای برنامه نویسی برنامههای غیرمتمرکز طراحی شده است. همانند بیت کوین، اتریوم نیز یک بلاک چین توزیع شده عمومی است. اگر چه تفاوتهای فنی زیادی بین این دو وجود دارد اما مهمترین تفاوت این دو اهداف و قابلیتهایشان است. بیت کوین یک برنامه کاربردی خاص از فناوری بلاک چین است. در واقع ارز دیجیتال بیت کوین با هدف ایجاد یک سیستم پرداخت جهانی، همتا به همتا و غیرمتمرکز ایجاد شده است.
برای درک بیشتر این موضوع، بلاک چین بیت کوین را سیستم عاملی در نظر بگیرید که فقط یک نرم افزار به نام بیت کوین روی آن اجرا میشود. در نقطه مقابل، بلاک چین اتریوم را سیستم عاملی در نظر بگیرید که هزاران نرم افزار و سرویس مختلف میتوانند روی آن فعالیت کنند. با این حساب، درک مفهوم «توکن» برایتان آسانتر خواهد شد. در واقع یک توکن، ارز برنامهای غیرمتمرکز است که خودش بلاک چین خصوصی ندارد و از بلاک چینهای دیگر مثل اتریوم استفاده میکند.
در بلاک چین اتریوم، به جای کار برای استخراج بیت کوین، ماینرها برای یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده به نام «اتر» که شبکه را تامین میکند، کار میکنند. اتر یک ارز دیجیتال تجاری و قابل حمل است که برای پرداخت هزینههای تراکنش نرم افراز مورد نظر، توسط توسعه دهندگان نرم افزار، مورد استفاده قرار میگیرد. البته در حال حاظر اتریوم درحال انتقال از شبکه استخراخ به شبکه اثبات سهام است.
بیشتر بخوانید:
استیک اتریوم (proof of stake)چیست؟
استیک اتریوم عمل واریز 32 ETH برای فعال کردن نرم افزار صحت و اعتبارسنجی است. شما به عنوان یک اعتبارسنج، مسئولیت ذخیره داده ها، پردازش تراکنش ها و افزودن بلوک های جدید به بلاک چین را بر عهده خواهید داشت. این امر ارز اتریوم را برای همه ایمن و قابل اعتماد نگه میدارد و در این فرآیند ETH جدید نیز برای شما به ارمغان خواهد آمد. این فرآیند که به عنوان اثبات سهام شناخته می شود، توسط Beacon Chain معرفی شده است. راه اندازی شبکه Beacon Chain در ماه دسامبر به عنوان مدل اجماع جدید اتریوم اتفاق افتاد. استیک کردن در واقع یک سودمندی عمومی برای اکوسیستم ارز دیجیتال اتریوم است، شما می توانید در این فرآیند و پروسه به امنیت شبکه کمک کرده و جوایزی کسب کنید. استیک کردن اتریوم(proof of stake) فرآیند قفل کردن مقداری ETH، ارز دیجیتال بومی بلاک چین اتریوم، برای یک دوره زمانی مشخص به منظور کمک به امنیت بلاک چین و کسب پاداش های شبکه است. به عبارت دیگر کار ماینر ها را کسانی که این ارز را استیک کرده اند انجام می دهند و شبکه تایید تراکنش ها را از ارزهای استیک شده اثبات می کند.
آیا ارزهای بیت کوین و اتریوم، آینده مشترکی دارند؟
ارز دیجیتال بیت کوین پیشگام ارزهای دیجیتال است؛ شبکه بیت کوین نوعی نرم افزار روی یک بلاک چین است. با این حال، بیت کوین فقط یک نرم افزار است. مثلا اینستاگرام یکی از کاربردهای اینترنت است اما فقط یکی از هزاران کاربرد این فناوری است. دکتر «گاوین وود» از بنیانگذاران اتریوم در این مورد میفرماید: «تصور کنید در خیابان هستید و میخواهید تاکسی بگیرید. از تپسی درخواست خودرو میکنید و یک ماشین خوددرایو – بدون راننده – شما را سوار میکند. تاکسی شما را به یک پمپ بنزین میبرد و هزینه سوخت را از پول مسافرهای قبلیاش پرداخت میکند. سپس شما را به مقصدتان میرساند و کرایه سفرتان هم از کیف پول الکترونیکی شما پرداخت میشود. در زمانی که تاکسی در حال رساندن شما به مقصد است، به صورت خودکار هزینه بیمه سالیانه و بدهی ماهانه مالک خود را هم میپردازد. بعد از پیاده کردن شما هم به یک تعمیرگاه میرود تا عیبهای احتمالی اتومبیل را تعمیر کند.» شاید با خودتان فکر کنید که اینها صحنهای از یک فیلم علمی و تخیلی باشند، اما این آینده جهان است. قراردادهای هوشمند میتوانند آینده جهان را تغییر بدهند.
بیشتر بخوانید:
لجر نانو ایکس ؛ لجر نانو اس ؛آموزش نحوه کار، نصب و استفاده از کیف پول
منظور از قراردادهای هوشمند چیست؟
قرارداد هوشمند یا اسمارت کانترکت (smart contract) یک پروتکل است که از آن برای تنظیم قراردادها استفاده میشود. در واقع اسمارت کانترکت ها، یک پروتکل ویژه است که برای مشارکت، تأیید یا اجرای مفاد یک قرارداد خاص، فعال میشود. اسمارت کانترکت ها ، معاملهها و فرایندها را به صورت کاملا تضمینی و بدون حضور اشخاص ثالث انجام میدهند. فعالیت و ثبتهای قرارداد هوشمند، قابل پیگیری و غیر قابل برگشت هستند. قرارداد های هوشمند به طور خودکار، شامل تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تمام اقدامات هدف گذاری شده میشوند.
نحوه کارکرد قراردادهای هوشمند چگونه است؟
اجازه بدهید برای درک بهتر اسمارت کانترکت مثالی ساده بزنیم. اسمارت کانترکت ها را میتوان مثل دستگاههای فروش اتوماتیک در نظر گرفت. وقتی شما میخواهید از این دستگاهها یک آب معدنی بخرید، اول پول را وارد دستگاه اتوماتیک میکنید. بعد از آن دستگاه به صورت خودکار پول شما را پردازش و تحلیل میکند و آب معدنی را تحویل میدهد. اگر از مسائل فنی فاکتور بگیریم، اسمارت کانترکت ها هم تقریبا مانند دستگاههای فروش خودکار کار میکنند. اسمارت کانترکت ها ، بدون نیاز به افراد یا سازمانهای واسطه، فرایند پرداخت یا اجرای یک قرارداد را پردازش کرده و در صورت صحیح بودن مفاد قرارداد مشخص شده، فعالیت مورد نظر را انجام میدهند. در واقع تنها کاری که این دستگاهها انجام میدهند، اجرای خودکار دستورالعملهای داده شده به آنها است.
مزیت های پلتفرم غیرمتمرکز اتریوم :
چون برنامههای غیر متمرکز در بلاک چین اجرا میشوند، در نتیجه از تمام ویژگیهای بلاک چین نیز میتوانند استفاده کنند. مثلا:
- غیر قابل تغییر بودن
واسطهها و افراد ثالث و دولت ها و سازمان ها نمیتواند هیچ تغییری در داده ها ایجاد کنند.
- غیرقابل دستکاری و نفوذ
برنامهها بر اساس اجماع شبکه فعالیت میکنند. بنابراین امکان سانسور، فیلتر ، نفوذ به شبکه یا حذف دادهها و اطلاعات وجود ندارد.
- ایمن و مطمئن
بدون نهاد مرکزی و تضمین و تایید شده توسط رمزنگاریها است.
- همیشه فعال
برنامهها هرگز متوقف نمیشوند و هیچ کس قادر به جلوگیری از فعالیت آنها نیست.
هر خدمت متمرکزی میتواند توسط اتریوم غیرمتمرکز شود. خدمات بزرگی مثل پرداختها، بیمه، رایگیری و بسیاری از خدماتی که اکنون توسط واسطهها انجام میشوند، با بلاک چین تمرکز زدایی خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
هدف اتریوم ؟
وقتی از جوزف لوبین (Joseph Lubin)، یکی از توسعهدهندگان اصلی شبکه اتریوم، درباره هدف از ایجاد شبکه اتریوم سؤال شد، در جواب گفت:
اتریوم ایجاد شد تا برای انجام امور زندگیمان به هیچ بانک، شرکت و نهاد دیگری بهجز خودمان نیاز نداشته باشیم.
در سال ۲۰۰۸، شخص ناشناسی بهنام ساتوشی ناکاموتو، ارز دیجیتال بیت کوین را معرفی کرد. میتوان گفت بیت کوین اولین سیستم پولی غیرمتمرکز، دیجیتال و توزیعشده است. شبکه بیت کوین با کمک مفهومی بهنام «بلاک چین» اطلاعات مربوط به تراکنشهای پولی و مالی را بهجای سرورهای بانکی و مرکزی، روی کامپیوترها و نرم افزار های سراسر جهان توزیع میکند و با این روش میتواند مستقل از شرکتها، دولتها وسازمان ها یا واسطهها، ارزش را به هر نقطهای از جهان انتقال دهد.
اتریوم یک قدم پا را فراتر گذاشته و امکان اجرای غیرمتمرکز کدهای کامپیوتری (اسمارت کانترکت) را هم فراهم کرده است تا بتوانیم علاوه بر پول، بقیه فرایندها را هم غیرمتمرکز کنیم.
مفهوم گس (GAS) دراتریوم :
گفتیم که برای انجام هر تراکنش و نقل و انتقالی در شبکه اتریوم باید کارمزد پرداخت شود. گس (سوخت) همان کارمزد شبکه اتریوم است که بهصورت اتر از کاربران دریافت میشود.
گس در اتریوم را میتوان مانند بنزین در دنیای حقیقی در نظر گرفت. بنزین سوخت خودرو است و اگر بخواهید خودروی بنزینی شما حرکت کند، باید برای خودروی خود با پرداخت پول (اتر)، بنزین (گس) بخرید. در شبکه اتریوم هزینهای که برای گس پرداخت میکنید به کسانی که این ارز را استیک کرده اند تعلق میگیرد. چرا که اتریوم همان طور که در بالا هم اشاره شد از پروف آو استیک برای تایید تراکنش ها استفاده می کند.
در مورد گس اتریوم با دو مفهوم کلی سروکار داریم:
- گس لیمیت (Gas limit)
- گس پرایس (Gas price)
برای انجام تراکنش، کاربرها باید گس لیمیت مشخص کنند. گس لیمیت مقدار سوختی است که کاربران حاضراند برای انجام یک عمل در شبکه پرداخت کنند و وقتی به تنهایی صحبت از گس میشود، منظور همان گس لیمیت است.
گس لیمیت را میتوانید مانند مقدار بنزینی در نظر بگیرید که در خودروی خود میریزید تا به یک مقصد برسید. مثلاً اگر برای رسیدن به تبریز از تهران نیاز به 200 لیتر بنزین باشد، اگر 100 لیتر بنزین بزنید، به مقصد نمیرسید. اگر گس لیمیت هم کمتر از حد مشخصی تعیین شود، عملیات در شبکه انجام نخواهد شد. برای انجام یک تراکنش معمولی در اتریوم گس لیمیت باید حداقل 21000 باشد، اما اجرای عملیاتهای اضافه نیازمند گس لیمیت متفاوت است. در صورتی که گس لیمیتی که کاربر مشخص کرده است، کافی نباشد، عملیات انجام نخواهد شد، اما در صورتی که گس لیمیت اضافی وارد شود، باقیمانده به کاربر بازمیگردد.
گس پرایس هم مقدار هزینهای است که شما باید برای هر گس لیمیت پرداخت کنید. هزینه گس با اتر پرداخت میشود، اما چون این رقم بسیار پایین است با آن را با واحد وی «Wei» نمایش میدهند. هر ۱ وی Wei برابر است با ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ اتر. شبکه اتریوم هر گس را آزاد میگذارد تا هر چقدر دوست دارد هزینه گس یا همان گس پرایس را تعیین کند، اما اگر گس پرایس شما بیش از اندازه پایین و کم باشد، شبکه تراکنش شما را تأیید نمیکند . بنابراین، مقدار گس پرایس برای انجام عملیات، نسبت به شلوغی یا خلوتی شبکه میتواند متفاوت باشد. در حال حاضر میانگین گس پرایس مناسب برای تأیید تراکنش، ۲۰ Gwei (یا ۰.۰۰۰۰۰۰۰۲ ETH) است، اما گاهی اوقات که شبکه شلوغ میشود، این رقم بهشدت افزایش مییابد.
بنابراین کارمزد شبکه اتریوم برابر است با گس پرایس ضرب در گس لیمیت.
ETH Fee = Gas limit × Gas Price
مثلاً اگر بخواهید یک تراکنش معمولی بزنید، باید ۲۱,۰۰۰ گس لیمیت مشخص کنید و اگر شبکه اتریوم خلوت باشد میتوانید گس پرایس را ۲۰ Gwei (هر Gwei برابر است با ۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰ Wei) در نظر بگیرید. بنابراین، کارمزد تراکنش شما میشود ۲۱,۰۰۰ ضرب در ۲۰ که برابر است با ۴۲۰,۰۰۰ Gwei یا ۰.۰۰۰۴۲ اتر. برای انتقال توکنها کمی گس بیشتری مورد نیاز است.
اگر از این مفاهیم کمی گیج شدهاید، جای نگرانی نیست، چراکه کیف پولهای معتبر اتریوم برای راحتی کاربران خودشان کارمزد مناسب را پیشنهاد میکنند تا نیاز به محاسبه کارمزد نباشد.
بیشتر بخوانید:
توکن ERC20 در اتریوم چیست؟
روی اتریوم هر کسی میتواند برای پروژههای مختلف خود ارز دیجیتال مخصوص یا همان توکن ایجاد کند. تا قبل از اتریوم برای ایجاد هر ارز دیجیتال توسعهدهندگان مجبور بودند یک بلاک چین و شبکه مستقل ایجاد کنند. استاندارد ERC-20 لیستی از قوانینی است که برای یک توکن باید در نظر گرفته شود تا بتواند روی اکوسیستم اتریوم ساخته شود.
پروژههای مختلفی که روی شبکه اتریوم فعالیت میکنند، با استفاده از امکان ERC-20 میتوانند توکنهای خود را با نام و نماد دلخواه ایجاد کرد. هر کس امروز میتواند با پرداخت چند دلار کارمزد، توکن خاص خودش را بسازد، اما این توکن ارزشی ندارد چون موردمصرف و کاربردی برای آن تعیین نشده است. فقط وقتی این توکنها ارزشمند میشوند که کاربرد داشته باشند و کسی حاضر باشد برای دریافت خدماتی، آن توکن را بخرد.
همچنین تیم توسعه پروژههای بلاک چینی میتوانند قبل از راهاندازی بلاک چین مستقل خود، برای جذب سرمایه روی بلاک چین اتریوم توکن بسازند و در عرضه اولیه (ICO) پیشفروش کنند. سپس زمانی که شبکه اصلی و بلاک چین خود را ساختند، توکنهای اتریومی را به بلاک چین خود انتقال دهند. بهعنوان یکی از نمونههای بارز میتوان به پروژه ترون اشاره کرد. این پروژه هماکنون رقیب اتریوم است،ِ اما قبل از راهاندازی شبکه اصلی خود، توکنهای TRX را روی بلاک چین اتریوم عرضه کرد و پس از مستقلشدن آنها را به شبکه ترون منتقل کرد.
توکنهای اتریومی (ERC-20) روی همان آدرسهای اتریوم قابلذخیرهسازی و انتقال هستند و برای ذخیره آنها نیاز به تهیه کیف پول جداگانه نیست. از نظر تئوری روی یک آدرس اتریوم میتوان تمام توکنهای مبتنی بر اتریوم را ذخیره کرد.
چگونه اتریوم بخریم؟
خرید اتریوم معمولا از طریق صرافیهای آنلاین یا افراد فروشنده انجام میگیرد. برای خریداتریوم شما میتوانید از طریق کارتهای بانکی، کارتهای اعتباری یا سایر ارزهای دیجیتال اقدام کنید.
در حالت کلی فرایند این کار به صورت زیر است:
- نصب کیف پول (کیف پول های پیشنهادی صرافی کوین گت)
- پیدا کردن یک فروشنده معتبر (صرافی آنلاین یا فرد حقیقی) ( بهترین صرافی ارز دیجیتال در ایران)
- واریز پول به حساب فروشنده و دادن آدرس کیف پول برای دریافت اتریوم (بعضی از سایتها خودشان دارای کیف پول هستند)
- انتقال اتریوم
در هنگام خرید اتریوم، از شما درخواست احراز هویت با مدارک شناسایی خواهد شد و دلیل آن هم برای جلوگیری از کلاهبرداری و پولشویی است
آموزش خرید اتریوم از صرافی کوین گت:
1.با مرجعه به صفحه کیف پول های پیشنهادی صرافی کوین گت ، کیف پول مورد نظر خودمان را انتخاب کرده و نصب می کنیم .
2.در صرافی کوین گت ثبت نام کرده، مدارک احراز هویتی (عکس کارت ملی و کارت بانکی) را به صرافی کوین گت برای احراز هویت ارسال می کنیم.
3.بعد از تایید شدن احراز هویت شما که معمولا چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد، می توانید ارز مورد نظر خودتان را انتخاب کرده و بخرید.(توجه نمایید که صرافی کوین گت تقریبا از همه ارزها و توکن های لیست شده در صرافی بایننس پشتیبانی می کند)